Li gorî rapora Ajansa Nûçeyên Navneteweyî ya Ehl-ul-bêytê(s.x)-ABNA ـ Yek ji herî girîngtirîn belayanên hemû şoreşan erteca‘ (paşveger) ye. Irteca‘ çi ye؟ Yanî ew hereket ku şoreş dest pê kiribû û gel bi hêza şoreşger û bi lez di wê rêyê de diçûn, li hin cihanan sîst bibin، paşê rawestin، û paşê vegerin؛ ev erteca‘ e. Irteca‘ wate vegerîn.
Hemû şoreşên mezin ên dîrokê ku em wan nas dikin — mîna Şoreşa Frensayê، Şoreşa Rûsyayê û şoreşên ku li welatên Afrîkayê، Amerîkaya Latîn û cihên din qewimîn — bi qasî bê istîsna, di salên destpêkê yên jiyana xwe de bi vê belayê rû bi rû bûn. Ev ku çil sal derbas bibin û şîarên şoreşê bê guhertin bimînin، ne di tu yek ji van şoreşan de heye. Em karibûn van şîaran biparêzin؛ lê ev pir xeternak e. Ew erkê min e ku vê xetereyê bi gelê xwe yê hêja re bibêjim.
Heke em bi alîyê eşrafîgeriyê ve herin، ev hereket bi ber erteca‘ ve ye؛ heke li şûna ku em balê bidin çîna lawaz، dilê xwe bidin çînên dewlemend û zêdetalab yên welatê، ev hereket bi ber erteca‘ ve ye؛ heke li şûna ku em xwe bispêrin gel، xwe bispêrin derve، hêvîya xwe bi biyaneyan girêdin، ev jî hereketek bi ber erteca‘ ve ye. Ev divê qet neyê qewimandin.
Nexbeyên civakê divê baldar bin، rêvebirên civakê divê baldar bin. Rêvebirên welatê divê bi tundî çavdêri bikin؛ gel jî divê binêrin، bi hestiyarî rêwşa me û rêwşa rêvebiran bişopînin؛ bi hestiyarî. Erteca‘ tiştekî pir xeternak e.
Dema ku erteca‘ qewimî، wateya wê ev e ku ew mirovên ku berê şoreşger bûn hîn jî li ser kar in، lê rêz û rêyê guhertine؛ wekî ku şoreş hatibû kirin da ku ew biçin û em werin li ser kar! Ji bo vê yekê şoreş nehatibû kirin.
Şoreş wate guhertin e؛ şoreş wate guhertina rêyê ye؛ şoreş wate ku mirov armancên bilind di ber çavan de bigire û bi ber wan ve here. Heke em van armancan ji bîr bikin، êdî ew şoreş nîne.
…………
Dawiya Peyam.
Your Comment